Εκπαίδευση μέσω τηλεοπτικών εκπομπών για ανάπτυξη Οδικής Συνείδησης
Η χώρα μας συνεχίζει και σήμερα να κατατάσσεται στις χειρότερες θέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο αφορά τα θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα.
Οι 1449 νεκροί των τροχαίων κατά τη διάρκεια του 2007 σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεύθυνσης Τροχαίας Αθηνών, αποδεικνύουν ότι η αύξηση των προστίμων με την ισχύ του νέου Κ.Ο.Κ. δεν είναι αποτελεσματική. Το πρόβλημα ξεκινά από την μη αναπτυγμένη συνείδηση ασφάλειας όχι μόνο των κυβερνώμενων αλλά κυρίως των κυβερνώντων.
Οδική ασφάλεια για τους περισσότερους οδηγούς αυτοκινήτων δεν είναι η πρόληψη του τροχαίου ατυχήματος, αλλά η μείωση των αποτελεσμάτων του, διαθέτοντας διάφορα συστήματα ασφάλειας στο αυτοκίνητό τους. Γεγονός το οποίο δεν προστατεύει τους οδηγούς δικύκλων και κυρίως τους πεζούς, οι οποίοι κυκλοφορούν μαζί με τα τροχοφόρα στο οδόστρωμα, λόγω ανυπαρξίας πεζοδρομίων.
Πολλοί μιλούν για μη σωστή αστυνόμευση. Δεν εννοούν όμως να υπόκειται σε αστυνόμευση και ο εαυτός τους. Οι ίδιοι τρέχουν. Τα αντανακλαστικά τους λειτουργούν στο ακέραιο. Των άλλων είναι που δεν λειτουργούν.
Οι ταβέρνες είναι γεμάτες, το ποτό δίνει και παίρνει από μικρούς και μεγάλους. Κάθονται στο τιμόνι, αλλά οι ίδιοι νιώθουν μια χαρά. Μπορούν να οδηγήσουν. Οι υπόλοιποι είναι που κινδυνεύουν και που τους μειώνονται τα αντανακλαστικά. Οι ίδιοι έχουν βιονικές δυνάμεις.
Οι περισσότεροι μιλούν για εκπαίδευση στα σχολεία, των νέων. Θεωρώντας τον εαυτό τους εκπαιδευμένο, αυτοκατατάσσονται στην άλλη πλευρά, αγνοώντας ότι οι 75.000 νεκροί και περισσότεροι από 1.200.000 τραυματίες από το 1965 έως το 2000 στην Ελλάδα έγιναν από την προηγούμενη γενιά, δηλαδή τη δική τους.
Οδική ασφάλεια για τη Διεύθυνση Τροχαίας είναι η τήρηση του Κ.Ο.Κ. εκ μέρους των πολιτών. Η αδυναμία της όμως να επιβληθεί στα αστυνομικά όργανα για σωστή αστυνόμευση δεν την απασχολεί ιδιαίτερα.
Τα Όργανα της Τάξεως έχουν επικεντρωθεί στην επιβολή προστίμων για παραβίαση της λεωφορειολωρίδας και του Δακτυλίου, δεν τους καίγεται όμως καρφί για τους οδηγούς που κυκλοφορούν στην λωρίδα έκτακτης ανάγκης και οι οποίοι θέτουν συνανθρώπους τους σε κίνδυνο.
Το Κράτος τρομάζει τους πολίτες με υψηλά πρόστιμα για παραβιάσεις άρθρων του Κ.Ο.Κ., τους καθησυχάζει όμως ότι δέχεται πληρωμές με έκπτωση 50% εάν το πρόστιμο πληρωθεί εντός 10 ημερών, επιβεβαιώνοντας την εισπρακτική σημασία του.
Κυβερνώντες και αρμόδιοι υπουργείων κάνουν κηρύγματα, μιλώντας για μη αναπτυγμένη οδική συνείδηση όχι των ιδίων, αλλά μόνο των κυβερνώμενων. Επαληθεύουν έτσι τον μύθο του Αισώπου που λέει ότι ο κάθε άνθρωπος κουβαλάει μαζί του δύο σάκους. Τον μεν έμπροσθεν, τον δε όπισθεν. Μπροστά του έχει το σάκο με τα κακώς κείμενα των άλλων και τα βλέπει. Πίσω του όμως έχει το σάκο με τα δικά του χάλια, τα οποία δεν βλέπει…
Αντιγράφουν στα τυφλά άρθρα από Κώδικες Οδικής Κυκλοφορίας άλλων χωρών, που δεν μπορούν να εφαρμοστούν στην Ελλάδα. Σε μία χώρα όπου το 30% των νεκρών από τροχαία ατυχήματα είναι πεζοί, εφαρμόζουν φάσκοντας και αντιφάσκοντας στις χωρίς πεζοδρόμια πυκνοκατοικημένες μας περιοχές, όρια ταχύτητας τα οποία αποτρέπουν τους πεζούς να κυκλοφορούν, ενώ ταυτόχρονα διατυμπανίζουν και επιδιώκουν τη μείωση της χρήσης των ιδιωτικών αυτοκινήτων. Δημιουργούν από αμάθεια, ανοργανωσιά και ανευθυνότητα ένα φαύλο κύκλο, παίρνοντας στο λαιμό τους όλους μας.
Το Κράτος έχει αναθέσει στους Δήμους την κατεξοχήν αρμοδιότητα σήμανσης και σηματοδότησης της περιοχής τους, απαλλάσσοντας εαυτόν τόσο από την ευθύνη των ατυχημάτων όσο και από τα έξοδα. Χωρίς να εκπαιδεύσει ούτε Δημάρχους, ούτε προσωπικό, παράτησε τους πολίτες απροστάτευτους, σε δρόμους άκρως επικίνδυνους τόσο για τη ζωή τους όσο και για τη σωματική τους ακεραιότητα. Τεχνικές υπηρεσίες Δήμων απαρτίζονται από υπαλλήλους ασχέτων ειδικοτήτων έτοιμων να συνταξιοδοτηθούν. Τμήματα Δήμων με ονομασίες όπως «Τμήμα μελετών σήμανσης και σηματοδότησης» είναι παραπλανητικά, μη έχοντας καμία σχέση με το αντικείμενο. Το αποτέλεσμα, ελλιπής μεν κάθετη σήμανση, ανύπαρκτη δε οριζόντια. Τολμώντας δε να αποταθείς στην περιφέρεια στην οποία υπάγεται κάποιος Δήμος για να εκφράσεις τα παράπονά σου, βρίσκεσαι προ απροόπτων αντιδράσεων, που μοιάζουν με ταινία τύπου «η κυρά μας η μαμή».
Οι Νομαρχίες από άγνοια αναθέτουν έργα συντήρησης δρόμων ταχείας κυκλοφορίας σε εταιρείες οι οποίες ξέρουν μόνο να ασφαλτοστρώνουν, χωρίς να έχουν καμία σχέση με οδική ασφάλεια. Θλιβερό αποτέλεσμα οι δρόμοι μας να έχουν τόσο ερασιτεχνική σήμανση όσο και σηματοδότηση.
Το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών, το κατ’ εξοχήν αρμόδιο Υπουργείο που θα έπρεπε να ασχολείται με οδική ασφάλεια, δεν συμπεριλαμβάνει καν στην ονομασία του τη φράση οδική ασφάλεια. Ακόμα ένα δείγμα της μη αναπτυγμένης συνείδησης οδικής ασφάλειας του εκάστοτε κυβερνώντος κόμματος. Το αντικείμενο δε των διαφόρων τμημάτων του εν λόγω Υπουργείου που περιέχουν την λέξη οδική ασφάλεια, στην πράξη δεν συνάδει με την ονομασία τους.
Η διαμορφωμένη έννοια οδικής ασφάλειας και τήρησης του Κ.Ο.Κ. στο μυαλό των «αρμοδίων», περιορίζεται στην μη οδήγηση υπό την επήρεια οινοπνεύματος, στην μη παραβίαση της φωτεινής σηματοδότησης και του ορίου ταχύτητας, στη χρήση ζώνης ασφαλείας, κράνους και γενικά στην τήρηση των άρθρων του Κ.Ο.Κ. που αφορούν τους απλούς πολίτες.
Τα οποιαδήποτε άρθρα του Κ.Ο.Κ. τα οποία παραβιάζει το ίδιο το κράτος, περνούν απαρατήρητα, χωρίς να τίθεται θέμα ούτε προστίμου, μήτε ευθύνης. Π. χ το άρθρο 10 το οποίο αναφέρεται στη σήμανση και σηματοδότηση και το άρθρο 5 το οποίο αναφέρεται στις διαγραμμίσεις, τις οποίες οι περισσότεροι υπεύθυνοι τόσο του ΥΠΕΧΩΔΕ όσο και των Δήμων θεωρούν σαν ένα είδος προαιρετικής διακόσμησης, ένα είδος… graffiti στο οδόστρωμα.
Και όμως ασφαλής διέλευση δρόμων δεν υπάρχει χωρίς οριζόντια σήμανση. Με την οριζόντια σήμανση καθορίζονται αυστηρά οι τοποθεσίες όπου μπορούν να κινηθούν τόσο τα οχήματα όσο και οι πεζοί. Με τα διάφορα σύμβολα στο οδόστρωμα προετοιμάζεται ο διερχόμενος οδηγός. Η οριζόντια σήμανση είναι αυτή που προλαμβάνει το ατύχημα και όχι μία πινακίδα η οποία όταν ξαφνικά κάνει την εμφάνισή της ίσως είναι πολύ αργά.
Το 82% των ατυχημάτων γίνεται σε γειτονιές των πόλεων λόγω του υπερβολικού αριθμού τροχοφόρων και πεζών, λόγω των πολλών χτισμάτων, των παράνομα παρκαρισμένων αυτοκινήτων που πολλές φορές δεν αφήνουν τον οδηγό να αντιληφθεί πού υπάρχει δρόμος και πού όχι. Τα περισσότερα από αυτά θα μπορούσαν να αποφευχθούν όχι μόνο αν μειωνόταν το όριο ταχύτητας στις πυκνοκατοικημένες περιοχές, αλλά και εάν το κράτος τηρούσε μερικές απλές και ανέξοδες παραγράφους του άρθρου 5 του Κ.Ο.Κ. «Η αναγραφή μιας συνεχούς γραμμής επί του πλάτους της λωρίδας κυκλοφορίας, η οποία καθορίζει τη θέση προ της οποίας οι οδηγοί είναι υποχρεωμένοι να διακόψουν την πορεία τους λόγω της πινακίδας του stop. Στα πιο επικίνδυνα σημεία ένα αναγραφόμενο stop στο οδόστρωμα».
Κανένας δεν αμφιβάλλει ότι η νέα γενιά πρέπει να εκπαιδευτεί, τα παιδιά να διδάσκονται πώς να κυκλοφορούν στους δρόμους. Τα πάρκα όμως κυκλοφοριακής αγωγής τα οποία διαθέτουν ορισμένοι μόνο Δήμοι, δεν εξυπηρετούν σε τίποτα, όταν τα παιδιά διαπιστώνουν ότι οι ωραίες προς το παρόν φρεσκοβαμμένες διαβάσεις πεζών βρίσκονται μόνο εκεί. Δεν εξυπηρετούν σε τίποτα εάν τα παιδιά τα επισκέπτονται μόνο για μία φορά, όπως ακριβώς επισκέπτονται ένα μουσείο ή ένα ζωολογικό κήπο.
Οι μεγαλύτεροι μαθητές Λυκείων, πρέπει εκτός από κυκλοφοριακή αγωγή, να διδάσκονται, να αναλύουν και να κρίνουν τα άρθρα του ισχύοντα Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας από ειδικούς και όχι από καθηγητές άσχετους με το αντικείμενο. Να βλέπουν βιντεοσκοπήσεις με δρόμους άλλων χωρών με σωστή σήμανση και σηματοδότηση, για να μπορούν να κάνουν την σύγκριση με τους δικούς μας. Να μαθαίνουν ποια συστήματα απόκτησης διπλώματος οδήγησης ισχύουν σε άλλες χώρες και να τα συγκρίνουν με το δικό μας. Να παρουσιάζουν εργασίες και εισηγήσεις για μείωση των τροχαίων ατυχημάτων στην Ελλάδα.
Εκπαίδευση όμως για ανάπτυξη συνείδησης οδικής ασφάλειας χρειαζόμαστε όλοι. Όχι μόνο τα παιδιά. Είναι παράλογο να συνεχίσουμε να σκοτωνόμαστε μέχρι να μεγαλώσει η επόμενη γενιά.
Το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών, σε συνεργασία με το ΥΠΕΧΩΔΕ και την Διεύθυνση Τροχαίας, θα μπορούσαν να παρουσιάζουν τουλάχιστο μια φορά την εβδομάδα σε κρατικό κανάλι, εκπομπή που να αφορά την οδική ασφάλεια. Στην εκπομπή θα πρέπει να είναι πάντα παρόντες τόσο εκπρόσωποι των εν λόγω Υπουργείων, όσο και της Διεύθυνσης Τροχαίας. Θα μπορούσε να είναι καλεσμένοι συγκοινωνιολόγοι, καθηγητές και ειδικοί στο θέμα οδική ασφάλεια, υπεύθυνοι διαφόρων τμημάτων Δήμων, Περιφερειών και Νομαρχιών. Να γίνονται συζητήσεις, στις οποίες θα μπορούσαν οι τηλεθεατές να παρεμβαίνουν, να ρωτούν, να εισηγούνται ή να καταγγέλλουν. Να προσκαλούνται αρμόδιοι από τα αντίστοιχα Υπουργεία άλλων χωρών, που να μας πληροφορούν για τις πολιτικές που έχουν εφαρμόσει στις χώρες τους για μείωση των τροχαίων ατυχημάτων, για να ενημερωθούμε, να κρίνουμε και να απαιτήσουμε. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι χρειαζόμαστε τη βοήθεια των χωρών αυτών και να σταματήσουμε τους εγκληματικούς πειραματισμούς εις βάρος της ανθρώπινης ζωής και σωματικής ακεραιότητας.
Θα μπορούσαν να βιντεοσκοπηθούν από διάφορες Σχολές, οι διδασκαλίες μαθημάτων σχετικές με οδική ασφάλεια εν ώρα μαθήματος, οι οποίες να προβάλλονται στα πλαίσια αυτών των εκπομπών. Π. χ. διδασκαλίες από το τμήμα συγκοινωνιολόγων των διαφόρων Πολυτεχνείων, τμημάτων Τ.Ε.Ι. και Ι.Ε.Κ. Επίσης τα μαθήματα όπως διδάσκονται στους εκπαιδευτές οδήγησης. Μάλιστα, θα μπορούσαν να βιντεοσκοπηθούν και να μεταφραστούν στην Ελληνική γλώσσα, η διδασκαλίες παρόμοιων μαθημάτων από αντίστοιχες Σχολές της Σουηδίας, Ολλανδίας, Μ. Βρετανίας και άλλων Ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίες έχουν τόσο μειωμένο αριθμό τροχαίων ατυχημάτων όσο και άριστη σήμανση.
Να γίνεται μέσω αυτής της εκπομπής εκπαίδευση με ειδικά σεμινάρια, του προσωπικού των τμημάτων των διαφόρων Δήμων που ασχολούνται με μελέτες σήμανσης και σηματοδότησης.
Στην εκπομπή, τηρουμένων φυσικά των απαραίτητων κανόνων δεοντολογίας, θα μπορούσε να γίνεται αναφορά σε διάφορες περιπτώσεις τροχαίων ατυχημάτων, με συνεντεύξεις ανθρώπων που έχουν εμπλακεί σε ατυχήματα, που έχουν χάσει αγαπημένα τους πρόσωπα ή έχουν μείνει ανάπηροι από ατυχήματα. Ως εκ τούτου, να υποδεικνύεται στους πολίτες τι θα μπορούσαν να κάνουν για να τα αποφύγουν. Μπορεί αυτή η αναφορά να είναι δυσάρεστη. Είναι καλύτερα, από το να ζούμε με την ψευδαίσθηση ότι δεν υπάρχουν ούτε ατυχήματα, ούτε θύματα, ούτε ανάπηροι. Είναι προτιμότερο να μαθαίνουμε και να διδασκόμαστε, για να μπορέσουμε να αποτρέψουμε όσο γίνεται τη δυσάρεστη και σκληρή πραγματικότητα.
Με την εκπομπή αυτή θα επιτευχθεί ο πολυσυζητημένος συντονισμός των διάφορων εμπλεκόμενων φορέων για μια σωστή πολιτική αποφυγής των τροχαίων ατυχημάτων. Θα αναπτυχθεί η οδική συνείδηση μικρών και μεγάλων, απλών πολιτών και κυβερνώντων, με αποτέλεσμα την επίτευξη σωστής οδικής συμπεριφοράς, σωστής αστυνόμευσης, αλλά και σωστής σήμανσης και σηματοδότησης των δρόμων μας, με επακόλουθο την κατάταξή μας στις καλύτερες θέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο αφορά τα τροχαία ατυχήματα και όχι στις χειρότερες όπως είμαστε σήμερα.
Τόσο η οδική συμπεριφορά όσο και η ανεπτυγμένη συνείδηση ασφάλειας, είναι στοιχεία πολιτισμού μιας χώρας και είναι άδικο να αφήνουμε άλλους λαούς να μας κρίνουν βασιζόμενοι σ’ αυτά τα στοιχεία.
Εισηγήσεις μου οι οποίες αφορούν τη σχολική εκπαίδευση έχουν αποσταλεί με επιστολή στον πρόεδρο του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου κύριο Βλάχο αρ. πρωτοκόλλου 139, καθώς και στον Υπουργό Παιδείας κύριο Στυλιανίδη αρ. πρωτοκόλλου 16 8/01/08. Εισηγήσεις μου που αναφέρονται στην εκπαίδευση των τμημάτων μελετών σήμανσης των διαφόρων Δήμων έχουν αποσταλεί με επιστολή μου στον Υπουργό Εσωτερικών κύριο Προκόπη Παυλόπουλο αρ. Πρωτοκόλλου 1269 26/03/08. Εισηγήσεις μου που αναφέρονται στην ανάπτυξη συνείδησης οδικής ασφάλειας μέσω τηλεοπτικών εκπομπών έχουν αποσταλεί στον Υπουργό Μεταφορών και Επικοινωνιών κύριο Κωστή Χατζηδάκη αρ. Πρωτοκόλλου 56 8/01/08, στον Υπουργό ΥΠΕΧΩΔΕ κύριο Γεώργιο Σουφλιά αρ. πρωτοκόλλου 2138 15/01/2008, στον Υπουργό Επικρατείας κύριο Θεόδωρο Ρουσόπουλο αρ. Πρωτοκόλλου 8274 24/03/08, στη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής αρ. Πρωτοκόλλου 1017/5/6 Α 24/12/07, στη Γενική Διεύθυνση Παραγωγής Προγράμματος της ΝΕΤ και ΕΤ1 (κύριο Ζωγόπουλο) αρ. πρωτοκόλλου 40 18/01/08, στη Διεύθυνση Παραγωγής Προγράμματος της ΝΕΤ (κύριο Γόντικα) αρ. Πρωτοκόλλου 735 20-3-08/2, καθώς και στους Διευθυντές Παραγωγής Προγράμματος των ιδιωτικών καναλιών ΑΝΤ1 (κύριο Λάτσιο), ALTER (κύριο Χαλάτση), ALPHA (κυρία Σασλόγλου) και MEGA (κύριο Μπούτο)
Χαραλαμπίδου Χρυστάλλα
Ζωγράφου
Μάρτιος 2008
Το άρθρο έχει αποσταλεί μαζί με άλλες εισηγήσεις μου για ανάπτυξη οδικής συνείδησης σχεδόν σε όλα τα μέλη του Ελληνικού και Κυπριακού Κοινοβουλίου, σχεδόν σε όλα τα μέλη της Ελληνικής και Κυπριακής Κυβέρνησης, στον κ. Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, στον κ. Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, σε Ευρωβουλευτές, σε αρχηγούς κομμάτων, σε Τμηματάρχες και Διευθυντές τμημάτων του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών, Υπουργείου Εσωτερικών, Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, Διεύθυνση Τροχαίας και Αρχηγείο Ελληνικής και Κυπριακής Αστυνομίας, στο Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας ΙΟΑΣ "Πάνος Μυλωνάς", Διευθυντές Παραγωγής Προγράμματος καθώς και Διευθυντές Ειδήσεων και Ενημέρωσης Κρατικών και Ιδιωτικών ραδιοτηλεοπτικών καναλιών, παρουσιαστές νυχτερινών δελτίων ειδήσεων, παρουσιαστές πρωινών και άλλων εκπομπών, σχεδόν σε όλους τους Δήμους, Νομαρχίες και Περιφέρειες της χώρας, σε πολλούς εκπαιδευτές οδήγησης, σε πολλά περιοδικά και πολλές εφημερίδες.
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΑΠΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ, ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ